Mutlaka ilmihâl okuyun!

Kûfe evliyâsından "Mesruk bin el Cedâ" hazretleri, bir sohbetinde; - Kardeşlerim, bir araya geldiğinizde lüzumsuz, mâlâyâni şeyler konuşmayın, buyurdu. - Ne konuşalım? dediler. - Allahtan, Peygamberden bahsedin. İslâmiyetten konuşun. Yahut açın, bir "ilmihâl kitabı" okuyun. Ve ekledi: - Çünkü büyüklerimiz; "İki kişi bir araya gelir de Allah'tan, Peygamberden bahsetmezlerse, Allahü teâlâ oraya lânet eder" buyuruyor. Şöyle devam etti: - Bizim yolumuz sohbet yoludur. Sohbet ehlinin ev sahibi "Allahü teâlâ", teşrifatçısı "hazret-i Alî", hizmet edeni ise "Hızır aleyhisselâm"dır. Sordular: - Sohbet edecek bir İslâm âlimi yoksa hocam? - O zaman eskiden yaşamış İslâm âlimlerinin kitaplarını okuyun. - Kitap okumak da sohbet sayılır mı? - Elbette. O büyük zatların kitabını edeble okuyan, hem dînini doğru öğrenir, hem de feyz alarak kalbi temizlenir. Az konuşun! Bir gün de sohbetinde; - Kardeşlerim, omuzlarımızda iki müfettiş var, buyurdu. Devamlı teftiş ediyorlar bizi. Şaşırdılar. - Müfettiş mi dediniz? - Evet. Sağ omuzumuzdaki melek, iyiliklerimizi yazıyor, soldaki ise kötülüklerimizi. - Her şeyi mi hocam? - Elbette. Yarın bu amel defterimiz önümüze konacak ve "Oku!" denecek. Mert olan, o gün mahcup olacağı şeyi bugün işlemeyendir. - Ne tavsiye edersiniz efendim? - Az konuşun. Ağzınızdan çıkan her kelâmın, defterinize ya "sevap", ya da "günah" yazıldığını unutmayın. Feyz geliyor mu? Bir gün de; - Efendim, insana evliyâ zatlardan feyz gelip gelmediği nasıl anlaşılır? diye sordular. Buyurdu ki: - Eğer o kimseye haramlar çirkin ve iğrenç, ibâdetler tatlı ve lezzetli geliyorsa, feyz alıyor demektir.