Hafta tatilinde çalıştırılan işçinin ücreti zamlı hesaplanır

Soru: Bir şirkette 4 yıldır çalışıyorum. İş gereği pazar günlerinde de çalışmaktayım. Tatil günlerinde çalışanların yevmiyelerinin zamlı ödenmesi gerektiğini duydum. Bu konu hakkında bilgi verirseniz sevinirim. Alican U./İstanbul HAFTA TATİLİ YASAL BİR HAKTIR Başta Anayasamız olmak üzere çalışma hayatını düzenleyen kanun, tüzük ve yönetmelikler çalışanların dinlenme haklarını güvence altına almıştır. Kuşkusuz, hafta tatili hakkı ve hafta tatili ücreti bunlardan en önemlisidir. Hafta tatili hakkı ve bu hakkın kullanımına ilişkin esaslar Hafta Tatili Hakkında Kanun'da düzenlenmiştir. Kanuna göre, nüfusu on bin veya on binden fazla olan şehirlerde bulunan bütün iş yerlerinin işçilere haftada bir gün tatil yaptırmaları gerekmektedir. Hafta tatili deyiminden genel olarak "pazar gününü" anlamaktayız. Genel kural hafta tatilinin "pazar günü" olması iken çalışma hayatının şartlarına bağlı olarak pazar günü çalışma yapılan iş yerlerinde çalışan işçilere sair günlerde hafta tatili yaptırılabileceğini kabul etmek gerekir. Hafta tatili ve uygulamasıyla ilgili benzer bir düzenleme 4857 sayılı İş Kanununda da yer almıştır. İş Kanunu, Hafta Tatili Kanunu'nda olduğu gibi hafta tatilini nüfusu on bin ve üzerinde olan şehir ve ilçelerle sınırlamamıştır. İş Kanununun Hafta Tatili Ücretini düzenleyen 46. Maddesinde, İş Kanunu kapsamına giren iş yerlerinde genel olarak haftada 45 saat çalışmış olmak şartı ile yedi günlük bir zaman dilimi içinde kesintisiz olarak en az yirmi dört saat dinlenme verileceği hükme bağlanmıştır. HAFTA TATİLİ YAPAN İŞÇİ ÜCRETİNİ TAM ALIR Hafta Tatili Ücreti İş Kanunu'nda özel olarak düzenlenmiştir. İş Kanunu kapsamına giren iş yerlerinde, işçilere gününden önce çalışmış olmak şartıyla yedi günlük bir zaman dilimi içinde kesintisiz en az yirmi dört saat dinlenme (hafta tatili) izni verilir. Çalışılmayan hafta tatili için işveren tarafından bir iş karşılığı olmaksızın o günün ücreti işçiye tam olarak ödenir. Ancak işçinin hafta tatili ücretini hak edebilmesi için bir hafta içinde 45 saatlik çalışma süresini tamamlaması gerekir. HAFTA TATİLİ ÜCRETİ NASIL HESAPLANIR Uygulamada sıklıkla işçi normal haftalık çalışma süresini tamamlamasına rağmen, hak kazandığı hafta tatili gününde de çalıştırılır. İşte bu gibi durumlarda işçiye ödenecek ücret miktarı önem kazanmaktadır. Bir kere, işçi hafta tatilini hak ettiği için çalışmamış olsa dahi bir günlük ücretini alacaktır. İkinci olarak, haftalık dinlenme süresinde, yani hafta tatilinde çalıştığı için bir günlük ücret hak edecektir. Burada işçinin yapmış olduğu çalışma karşılığında bir günlük ücret ödenecektir. Üçüncü olarak, İş Kanununda, fazla çalışma halinde, her bir saat fazla çalışma için verilecek ücret normal çalışma ücretinin saat başına düşen miktarının yüzde elli fazlası olacağı ifade edildiğinden işçinin haftalık normal çalışma süresini tamamlamasından sonra hafta tatili gününde çalışması bir fazla çalışma olduğu için, o günkü çalışması nedeniyle ödenecek ücret yüzde elli artırılacaktır. Böylece, işçiye normal yevmiyesine ilave olarak yüzde elli daha fazla bir ödeme yapılacaktır. Dolayısıyla hafta tatilinde çalışan işçiye bir hafta tatili ücreti, bir normal günlük çalışma ücreti ve yarım ücret fazla çalışma olmak üzere toplamda yüzde 2.5 günlük ücret ödenecektir. Konuyu örnekleme yoluyla açıklayacak olursak; günlük ücreti 50 TL olan bir işçi haftalık normal çalışmasını tamamladıktan sonra hafta tatiline hak kazanmıştır. İşçinin hafta tatili nedeniyle bir günlük?(50?TL) ücret?alma?hakkı?doğmuştur.?Söz konusu işçi hafta tatili gününde çalıştırılırsa bu çalışması karşılığında 50 TL?bir?ücreti?daha hak edecektir. Üstelik, bu çalışması hafta tatilinde olduğu için yüzde elli zamlı olacak ve 25 TL?de?fazla?çalışma?ücreti?alacaktır. Sonuç olarak işçiye normal ücretine ilaveten 1.5 yevmiye (yani toplam 125 TL) ödenmesi gerekecektir. Ancak, bu tutarın 50 TL kısmının zaten çalışılmasa dahi ödeneceği dikkate alındığında ilave olarak sadece 75 TL ödendiği görülecektir. HAFTA TATİLİNDEN ÖNCE ÇALIŞMAYANA ZAMLI ÖDEME YAPILMAZ Hafta tatilinden önce çalışma olmamışsa işçi hafta tatiline denk gelen günde çalışması nedeniyle sadece normal çalışma ücreti isteyebilir. Hafta tatiline hak kazanamadığı için yaptığı çalışma bir fazla çalışma değildir. İşçi haftalık çalışma süresi tamamlanana kadar sadece normal ücretini isteyebilir. İşçinin normal yevmiye dışında ilave bir ücret isteme hakkı yoktur.