Yoksulluk sınırı nasıl hesaplanıyor
Her ay yoksulluk sınırı rakamları yayınlanıyor. Bu rakamın nasıl hesap edildiğini merak ettim, bulamadım. Ben kabul edilebilir bir formülü var zannetmiştim. İçindekiler tartışılır olsa da "Enflasyon sepeti" gibi veya "satın alma gücü paritesi" hesap edilirken oluşturulan hayali sepet gibi.. Böyle bir sepet yok. Genelde rakamlar birbirine yakın. Yine en samimi açıklamayı Türk-İş bülteninde buldum. Diyorlar ki, açlık sınırını hesap etmek kolay. Dört kişilik bir ailenin dengeli, sağlıklı ve yeterli beslenebilmesi için yapması gereken gıda harcaması tutarına açlık sınırı diyoruz. Anne, baba, küçük çocuk, büyük çocuk için ayrı ayrı kalori hesabı yapıyoruz. Beslenme kalıbında yer alan ürünleri dört gruba ayırmışlar. Süt, yoğurt, peynir grubu. Et, tavuk, balık, sakatat, bakliyat grubu. Yaş sebze meyve grubu. Ekmek, pirinç, un, makarna grubu. Bu gıdaların fiyatını takip ederek bu ay açlık sınırı şu oldu, şu kadar arttı diyebiliyorlar. Neticede bir fikir veriyor. Peki yoksulluk sınırı nasıl hesap ediliyor? Türk-İş bülteninde şöyle diyor: Türkiye'de bu konuda düzenli bir çalışma bulunmamaktadır. TÜRK-İŞ, var olan bu eksikliği gidermek amacıyla, Aralık 1987'den bu yana düzenli olarak her ay, gıda harcaması tutarını ve buradan hareketle açlık ve yoksulluk sınırını açıklamaktadır. Gıda harcaması tutarından hareketle dedikleri ne? TÜİK'in hane halkı tüketim harcamaları anketine göre gıda harcamalarının toplam tüketim harcamaları içindeki payı yüzde 30,70'miş. Yoksulluk sınırını bu oran üzerinden buluyorlar. Açlık sınırı mesela bu ay 950 lira ise (bu rakamı kendileri hesap ediyor) bu rakam da ankete göre hanenin toplam harcamasının yüzde 30'u olduğuna göre yüzde yüzü 3166 lira olur gibi. Sağlıklı bir hesaplama şekli değil. Türkiye'nin ne alışkanlıklarına, ne âdetlerine ne de dayanışma şekline uyar. Sadece fikir verir. Daha sağlıklı bir formülü herhalde TÜİK diğer kurumlardan yardım alarak bulabilir. Bulduğu formülü (veya mutabık kalınan formülü) sendikalarla, diğer kuruluşlarla paylaşırlarsa ayakları yere basan sonuçlar çıkar.