Hayatta kalmaları ufuk ışığına bağlı
14 Mayıs 2013 01:00
 |
Dalyan, Ege Denizi ile Akdeniz'in kesiştiği noktada Muğla'nın Ortaca ilçesine bağlı şirin bir belde. İztuzu Plajı ise Dalyan Kanalı'nın Akdeniz'e ulaştığı noktada oluşan, ince kumu ile ünlü 5-6 kilometrelik bir sahil şeridi. Mavinin yeşile uzandığı, insanın yeniden kendini bulduğu yerlerden biri olan Dalyan, İztuzu kumsalı ile tabiatın her mevsim yüzünü gösterdiği bir mekân olarak karşımıza çıkıyor. Dalyan Çayı'nın denize kavuştuğu ve dolayısıyla tatlı sudan tuzlu suya geçiş noktasıdır bu kumsal. Yalnızca insanların değil, sevimli Caretta carettaların da yumurtalarını bırakmaya geldiği ender mekânlardan biridir. Daha doğrusu Carettaların güvenip, yavrularını emanet ettikleri kumsaldır İztuzu. Ayrıca Dalyan, İztuzu ile birlikte içinde birçok tarihîeserin yer aldığı Kaunos Antik Kenti'ni de barındırıyor.
YAPILAŞMAYA YER YOK
Caretta carettalar, genelde yumurtalarını bırakmak için nisan ayını tercih ediyor. Çünkü arkasından gelen aylarda kumsalın ısınmasıyla yumurtaların kuluçka için uygun olan sıcaklığa ulaşması gerekiyor. Dalyanlıların çabalarıyla şu an İztuzu Plajı koruma altında. Doğal Hayatı Koruma Derneği (DHKD), Dünya Doğayı Koruma Vakfı (WWF) ve Dünya Doğayı Koruma Birliği'nin (IUCN) çabalarıyla bu bölgede 1986'dan bu yana, çevreyi koruma adına yapılması planlanan turizm yatırımları engellendi. Dalaman ve İztuzu, tabiat güzellikleri, tarihî zenginlikleri ve sakinliğiyle Cittaslov'a (sakin şehir) aday bir konumda. Özellikle İztuzu'nun, bu şekilde gelecek kuşaklara kalması tamamen Caretta carettalar sayesinde olacaktır.
Caretta carettalar ilginçtir ki, yuva yapmak için yıllar sonra yine doğdukları kumsala geliyor. Geride bıraktığımız nisan ayında İztuzu'na gelmeye başlayan Carettalar önce yumurtlamaya uygun yerler bulup, arka bacaklarıyla yarım metreye yakın çukurlar kazıyor. Mayıs ayından itibaren yumurtlamaya başlayan Carettaların bu süreci temmuz ayına kadar sürüyor. Normalde 2-3 yılda bir yumurta yapan kaplumbağalar, tenis topu büyüklüğündeki yumurtalarını kumsala gömüyor. Açtığı çukurların nem oranını kontrol eden kaplumbağa, yumurtalarının başkaları tarafından zarar görmemesi için hangi çukurda olduğu gizliyor. Yumurtlama süresi saatlerce sürüyor ve anne kaplumbağa 80-100 civarında yumurtayı bırakırken çok zorlandığı için sürekli gözyaşı döküyor. Yumurtlama bittikten sonra da doğal olarak yumurta bıraktığı çukuru kamufle ediyor. Dişiler içgüdüleriyle, yavruların dolunaya yakın günlerde dünyaya gözlerini açmalarını hesap ederek kumsala çıkıyorlar. Kumsalda, kendisini rahatsız eden bir şeyle karşılaşırsa, yumurtasını bırakmadan geri dönüyor.
ÇOK AZI HAYATTA KALIYOR
60 günlük kuluçka dönemi sonunda yumurtaları kıran yavrular, yaklaşık 26 saat kumun içinde, hareketsiz kalıyorlar. Daha sonra ise, birbirlerine yardım ederek, yüzeye doğru tırmanmaya başlıyorlar. Yüzeye ulaşan yavrular, gece dolunayda, ufuk aydınlığını takip ederek, denize ulaşıyorlar. Civarda, başka bir ışık kaynağı varsa, yavrular bu ışığı ufuk ışığı sanıyor ve yönlerini şaşırabiliyor. Bu da ölümlerine yol açıyor. Bu yüzden, deniz kaplumbağalarının üreme dönemlerinde, İztuzu Plajı, akşam saat 20.00 ile sabah 08.00 arasında insanlara kapatılıyor. Yumurta bırakma döneminde, kumları eşeleyip, yumurtalara zarar vermemesi için evcil hayvanlar da buraya sokulmuyor. Yumurtadan çıktıktan sonra denize ulaşmak için birçok tehlikeye maruz kalan ve sayıları azalan yavrular, denizde yaşayabilmek için uygun ortamlarda hayata tutunmaya çalışıyor. Daha doğrusu 80-100 yavrudan çok azı hayatta kalıp yıllar sonra yetişkinler arasına katılabiliyor.
 |
TÜRKİYE'NİN?GURURU?DALYAN
Turizm cenneti Muğla'nın Dalyan beldesinde bulunan İztuzu Plajı, Caretta carettalara dört ay boyunca ev sahipliği yapıyor. Son yıllarda vatandaşların da bilinçlenmesiyle koruma altındaki kumsala bu sevimli dostlarımız sık sık uğrar oldu...
CARETTA'NIN ÖZELLİKLERİ
Dişi yok ama testere gibi damağı var!
> Boyları 115 ila 150 santim arasında değişiyor
> 25-30 yaşlarında
olgunlaşıyor.
> Ömürlerinin 55-60 yıl civarında olduğu sanılıyor.
> Ağırlıkları ortalama 70-100 kg arasında değişiyor.
> Kuluçka döneminde
ortalama 28.5 dereceye kadar sıcaklıkta erkek,
32 derecede ise dişiler dünyaya geliyor.
> Bir defada 80-100 arası yumurta bırakıyor.
> Uzmanlar, 100 yumurtadan 1-2'sinin yaşamasının, nesillerinin devamı için yeterli olduğunu
söylüyor.
> Dişleri yoktur ancak çok güçlü çeneleri ve testere gibi bir damakları vardır.
> Yengeç, balık, denizanası ve bazen de deniz tabanındaki yeşilliklerle
beslenirler.
HİNTLİ BULDU
Su sıkıntısına 2 $'lık çözüm
Temiz su sıkıntısını hane başına yılda 2 dolar maliyetle çözecek gümüş nano parçacıklar içeren bir yöntem geliştirildi
Dünyanın gelecekte en büyük sorunlarından biri olacak su sıkıntısına aslında çok küçük bir çözüm sunulabilir. Hintli bir araştırmacı, gümüş nano parçacıkların, dünya genelinde temiz ve içilebilir su elde edilmesinde kullanılabileceğini belirtti. Chennai kentindeki Hint Teknoloji Enstitüsü'nde araştırmacı olan Thalappil Pradeep, gümüş nano parçacıklar içeren, alüminyum alaşımlı bir filtre geliştirdi. Filtre, su aktıkça okside olan nano parçacıkların ortaya çıkardıkları iyonlarla sudaki virüs ve bakterileri yok ediyor. Aynı zamanda, sudaki kurşun ve arsenik gibi zehirli kimyasallar nötralize ediyor. Nano parçacıkları üretmek için harcanan 1 litre 'pozitif su', tam 500 litre temiz su elde edilmesini sağlıyor. 120 gr'lık bir filtrenin bir aileye 1 yıl boyunca temiz su sağlayabileceği, maliyetinin ise sadece 2 dolar olacağı belirtildi. > Yeşil Bilgi Platformu
 |
KIZ TEKNİK LİSESİ
Organik bebek kıyafeti üretiyorlar
Trabzon Kız Teknik Öğretim Olgunlaşma Enstitüsü ve Pratik Kız Sanat Okulunda kursiyerler, organik iplik kullanarak bebekler için kıyafet üretiyor. "El Emeği Göz Nuru Kadının Kurtuluşu" projesi çerçevesinde ham pamuktan hazırlanmış iplik kullanılarak üretilen zıbın, battaniye ve patik gibi malzemeler yoğun ilgi görüyor. Okulun Tekstil Teknolojisi Bölümü öğretmeni Gönül Ünver, "Ürünlerimiz termal özelliği taşıyor. Dört mevsim kullanılabiliyorlar. İnternetten de yoğun talep alıyoruz. Ankara, İstanbul, İzmir, Bursa, Balıkesir gibi çeşitli illerimizden de sipariş alıyoruz. Turistlerin de ilgisini çekiyor" diye konuştu. TRABZON AA
YENİ YÖNTEM KEŞFEDİLDİ
Bitkiler âlemi mantar ağlarıyla haberleşiyor
> Diğer canlılar gibi bitkiler de birbirleriyle sürekli ilişki içinde yaşıyor. İngiltere'de yapılan bir bilimsel araştırmaya göre, bitkiler, yer altındaki mantar ağlarını kullanarak yaprak bitlerinin istilasını birbirine haber verebiliyor. Bitkilerin hava yoluyla haberleşmesinin mümkün olduğu daha önce ispatlanmış, tahribata uğramış bir bitkinin emdiği kimyasalların komşu bitki tarafından tespit edildiği ortaya konmuştu. Yer altında ise bitkiler mycorrhizae adlı mantarlardan oluşan bir ağ ile birbirine bağlı. Ecology Letters adlı dergide yayımlanan araştırma, bu mantarların bitkiler arasında iletişime de yardımcı olduğunu ortaya koydu.
Varlık Kaynağımız
Annelerimizin ellerini öpüyoruz
Hayatın en kutsal görevinin sahibi değerli Annelerimizin 'Gün'ünü candan kutluyor, sağlık ve mutlulukla devam edecek güzel günler diliyoruz. İyi ki varsınız. Saygılarımızla...
YEŞİL SAYFA