Bunalan İsrail çıkış yolu arıyor

ABD, Türkiye-İsrail ilişkilerinde yaşanan krizden oldukça rahatsız. ABD yönetimi, iki ülke arasında yaşanan sorunların Türkiye'yi İran'a yakınlaştırdığını değerlendiriyor. Bu yüzden, Mavi Marmara katliamından dolayı İsrail üzerindeki "özür dile ve tazminat öde" baskısı artmış durumda. Baskılardan bunalan İsrail ise bir ara formül üzerinde çalışıyor. Edindiğimiz bilgilere göre İsrail, "Mavi Marmara'da ölenler Türk vatandaşı. Ama resmî devlet görevlisi değil" anlayışını benimsiyor. Bu yüzden resmî özür yerine, ailelere mektup göndermeyi düşünüyor. Mavi Marmara'da yakınlarını kaybeden 9 Türk ailesine, "İsrail'in Gazze'ye yönelik ablukasının neden gerekli olduğunu da anlatan ve üzüntülerini (özür değil) ileten bir mektup" yazmayı planlıyor. Bu, Türkiye'yi tatmin eder mi? Zaman gösterecek. Öte yandan İsrail, Türkiye'nin tek başına sağladığı askerî eğitim imkânlarını ikame etmek üzere Yunanistan, Romanya ve Bulgaristan'la anlaşmalar imzalıyor. Soğuk Savaş döneminin "kuşatma ve by-pass" harekâtlarını hatırlatan bu tutum, günümüz dünyasında anlamsız kalıyor. Çünkü, Türkiye'nin bu ülkelerle yakın iş birliği var. Ve bir Türkiye'nin, yerini birden çok ülke dolduramıyor. Geriye, Cumhurbaşkanı Abdullah Gül'ün dediği gibi, "1. Dünya Savaşı'ndan beri ilk defa bir Türk varlığına saldırı yapıldı. İsrail askerleri, uluslararası sularda dokuz insanımızı öldürdü. Bunun vahametini hâlâ kavrayamıyorlar. Türkiye ile ilişkileri onarmak da onlara düşüyor" mesajı kalıyor. TÜSİAD ve TOBB'un referandum testi 12 Eylül referandumuna sayılı günler kala Başbakan Recep Tayyip Erdoğan ile iş dünyası arasındaki gerilim öne çıkıyor. Erdoğan, "Evet" veya "Hayır" yönünde rengini belli etmekten kaçınan iş dünyasının iki güçlü örgütü TÜSİAD ve TOBB'u, 2001 yılında yürüttükleri "Anayasa Değişikliği" kampanyasını hatırlatarak eleştiriyor. İş dünyası da anayasa değişiklik paketinin "iktidara güven oylaması" ve "seçim provasına dönüştürülmesinden" duyduğu rahatsızlığı öne çıkararak kendini savunuyor. Ancak geçmişte sık sık Anayasa'dan yakınan iki kurumun sessiz kalma gerekçeleri inandırıcı olmuyor. Başbakan Erdoğan, bu ortamda pazartesi günü kabul ettiği Rifat Hisarcıklıoğlu başkanlığındaki TOBB heyetine, şu uyarıda bulunuyor: "Sizin tabanınızı sizden daha iyi tanıyorum. Bu değişiklik paketi, onların 'daha iyi bir Türkiye' özlemine cevap veriyor. Tabanınızın sesine kulak verin. Gerekirse tek tek temasa geçeriz." Görüşme sonrasında Hisarcıklıoğlu'nun "Kişisel oyum 'Evet.' Ama bizde farklı dünya görüşü olanlar da var" sözü ise manidardı.